در جهان سرمایه‌داری و مدرن امروز همواره از زنان می‌خواهیم با بدنی لاغر، بدون شکم، با برجستگیهای خاص خود ما را در بخار لذت تن خود غرق کنند. آنها نیز در پی برآوردن میل دیگری، بینی، لب و گونه‌های خود را به تیغ جراحی می‌سپارند. علیرغم دانستن این واقعیت که کفش پاشنه ‌بلند به سلامت جسمی‌شان آسیب می‌زند، کفشهای پاشنه ‌بلند می‌‌پوشند تا مطابق میل دیگری عمل کنند. در واقع جهان مدرن، زنان را به برده‌‌هایی مبدل کرده است که باید یک ‌ریز در پی برآورده کردن مطامع و امیال دیگری بر بیایند. آنها حتی خود را از دریچه‌ چشم مردان می‌‌نگرند. فروکاستن دیگری به ابزار و ابژه‌ میل رابطه‌ جنسی نیست؛ نوعی سلطه مردانه است.

از کتاب: در ستایش عشق
اثر: آلن بدیو

یک درصد از مردم ریاکار و دزد هستند! اینها به‌ دنبال بازکردن قفلها و دستبرد به خانه‌ها هستند و یک درصد از مردم نیز همیشه درستکار هستند و تحت هیچ شرایطی ریاکاری نمی‌کنند. باقی ۹۸ درصد مردم، تا زمانی درستکارند که، همه چیز درست باشد! اکثر آنها، اگر شرایط به نحوی رقم بخورد که به حد کافی وسوسه شوند، آنها نیز ممکن است دست به خطا بزنند…!

قفلها برای جلوگیری از نفوذ دزدان نصب نمی‌شوند! دزدها بلد هستند که چگونه قفلها را باز کنند! قفلها برای حفاظت از مردم نسبتاً درستکار، نصب می شوند تا آنها وسوسه نشوند و درستکار باقی بمانند! در واقع تمام آدمها، پتانسیل کج‌روی را دارند، اما قیمت هر کسی، با دیگری فرق دارد! و آستانه وسوسه هر کسی، با دیگری متفاوت است!

نویسنده در کتاب «پشت پرده ریاکاری!!» آزمایشهای جالبی انجام داده است. او در یک رستوران به عده‌ای از مشتریان چند سؤال می‌دهد تا آنها در ازای گرفتن ۵ دلار به این سؤالات پاسخ دهند، اما هنگام دادن پول به جای ۵ دلار ۹ دلار می‌دهد! و به گونه‌ای تظاهر می‌کند که حواسش نیست و اشتباهاً ۹ دلار داده است!

برخی از مشتریان صادقانه ۴ دلار اضافه را برمی گردانند اما عده‌ای هم به روی خود نیاورده و ۹ دلار را در جیب می‌گذارند و رستوران را ترک می‌کنند!

در آزمایش دیگری همین کار تکرار می‌شود با این تفاوت که نویسنده در هنگام گفت‌ و‌ گو با مشتریان، تلفن همراهش زنگ می‌خورد و چند دقیقه‌ای با تلفن صحبت می‌کند و در انتها از مشتری برای اینکه وسط گفت‌ و‌ گو با آنها، به تلفن همراهش جواب داده عذرخواهی نمی‌کند و به نوعی بی احترامی می کند!

در این آزمایش تعداد کسانی که ۴ دلار اضافه را برمی‌گردانند کمتر از آزمایش اول است! وقتی مشتریان احساس می‌کنند نویسنده، وقت آنها را بدون عذرخواهی گرفته، درصدد انتقام بر آمده و پول بیشتری که اشتباهاً نویسنده به آنها داده را باز نمی‌گردانند!
این آزمایش حاوی نکته جالبی است که می‌توان از آن برای توجیه اینکه چرا در بعضی مناطق جهان آمار بالایی از ریاکاری و دزدی و ناهنجاری وجود دارد، استفاده کرد. مردم زمانی که حس می‌کنند به آنها از سوی دستگاه حاکم ظلم می‌شود یا حق آنها در جایی خورده می‌شود، هرجا که دستشان برسد سعی خواهند کرد تا با ریاکاری و دزدی این حق خورده شده را جبران کنند…! در واقع این سطح از دزدی و ریاکاری و ناهنجاری در همه جوامع، به نوع تعامل دولتها با مردم باز می‌گردد!

رفتار دولتها بشدت روی شکل‌ گیری اخلاق در جامعه تأثیر گذار بوده و به‌ سادگی می‌تواند مرزهای اخلاق را جابه‌جا کند. در صورتی که الگوهای رفتاری حاکمیت به شکلی باشد که مردم احساس ظلم کنند، مردم خود را محق به نادیده گرفتن هنجارهای اخلاقی خواهند دانست و ریاکاری و دزدی و تقلب و….در جامعه پر رنگ شده و بعد از یک دوره زمانی از اخلاق، تنها نامی باقی خواهد ماند…

بریده ای از کتاب: پشت پرده ریاکاری

اثر: دن اریلی (روانشناس و متخصص اقتصاد رفتاری)

انسان وضع دشواری دارد، زیرا انسان “تمدن” دارد!
تمدن چندان نیرومند است که می تواند جلو انگیزش جنسی را بگیرد و موجب پاکدامنی پیش از زناشویی شود یا کسی را وا دارد که برای همه عمر سوگند پارسایی بخورد.
تمدن می تواند کسی را از گرسنگی بکشد، در حالی که غذا فراهم باشد، زیرا برخی خوراک ها، نجس خوانده شده است یا چه بسا کسی را به پاره کردن شکم دیگری یا شلیک گلوله ای در مغز خود بر انگیزد تا لکه ننگی پاک شود.
تمدن از مرگ و زندگی قوی تر است …

از کتاب: تمدن و ملالت های آن
اثر: زیگموند فروید

شکوفاشدگان از منظر آبراهام مزلو در دو کتاب خود، یکى Motivation and Personality (انگیزش و شخصیت) (چاپ نخست ۱۹۵۴ و ویراستۀ دوّم ۱۹۷۰) و دیگرى Towards a Psychology of Being (به سوى یک روان‌شناسی بودن) (چاپ نخست ۱۹۶۲ و ویراستۀ دوّم ۱۹۶۸) که هر دو نیز به فارسى ترجمه شده اند، این مؤلّفه‌ها را براى خودشکوفاشدگان برمی‌شمرد:

۱- عالم واقع را به نحو کارآمدى ادراک می‌کنند و می‌توانند بی‌یقینى و عدم‌قطعیت را تحمّل کنند و بپذیرند.

۲- خود و دیگران را به همان صورتى که هستند قبول دارند.

۳- چه در مقام فکر و نظر و چه در مقام فعل و عمل به صرافت طبع خود التزام می‌ورزند.

۴- در کار و زندگى، همّ و غمّشان معطوف به حلّ مسائل و رفع مشکلات است، نه اینکه خودمحور باشند.

۵- شوخ‌طبعى فراوان دارند.

۶- می‌توانند به زندگى نظر آفاقى (عینى) داشته باشند.

۷- بسیار خلاّق و اهل ابتکار و نوآورى‌اند.

۸- نسبت به فرهنگ‌آموزى و همرنگ دیگران شدن مقاومت می‌ورزند امّا از صِرْفِ مخالف‌خوانى و خِلافِ‌عُرْف بودن نیز لذّت نمی‌برند، بلکه فقط دغدغۀ این دارند که فهم و تشخیص خود را براى خاطر دیگران فراموش و فدا نکنند.

۹- دغدغۀ بهروزى و سعادت همۀ انسان‌ها را دارند.

۱۰- می‌توانند تجارب اساسى زندگى را عمیقاً درک کنند و قدر بگذارند.

۱۱- فقط با معدودى از انسان‌ها مناسبات و روابط عمیقِ ارضاء کننده برقرار می‌کنند.

حقیقتش را که بخواهید احمق مجرم نیست، بیمار است….

یعنی: معمولاً احمق ها آگاهانه دست به حماقت نمی زنند خیلی از آن ها حتی فکر می کنند که خردمند و دانا هستند نه احمق!

احمق ها بیشتر از آنکه موجب تنفر بشوند، مایه ترحمند….

بیشعور ها اما داستان شان با احمق ها فرق دارد.

کسی که ساعت سه صبح بوق می زند بیشعور است.

کسی که جلو تمام زنان مسیر می ایستد بیشعور است.

کسی که در خیابان باریک دوبله پارک می کند بیشعور است.

کسی که شب تمام مسیر را نور بالا می رود بیشعور است.

این ها بیشعورند حالا یا از نوع احمق بیشعور یا از نوع پرفسور بیشعور.

احمق بودن درد ندارد،‌ درمان هم ندارد، ربطی هم به شعور ندارد، بیشعوری از جای دیگری می آید.

از خانه و مدرسه، از سرانه مطالعه، از خود شیفتگی، از بی وجدانی، از مرکز فرهنگ فاسد.

بیشعوری واگیر دارد، هم درد دارد و هم درمان…

مشکل ما، احمق ها نیستند مشکل ما، هیچوقت احمق ها نبودند.

مشکل ما، بیشعور ها هستند.

یادتان باشد سواد هیچ وقت شعور نمیاره.

شعور یعنی تشخیص کار خوب از بد.

شعور یعنی تشخیص کار درست از اشتباه.

سواد یاد گرفتن فرمول و اطلاعات در علم و یا مبحث خاصی است!

این شعور هست که راه استفاده درست و یا غلط از علم (سواد) رو به ما میگه!

شعور رو به کسی نمیشه آموزش داد؛

یک انسان می بایست در درون خودش طلب شعور کند تا به آن دست پیدا کند.

از کتاب: بیشعوری

اثر: خاویر کرمنت

این دومین کتابی‌ست که از «کارن هورنای» می‌‌خوانم. قبلاً کتاب «خودکاوی‌»اش را خوانده بودم و به نظرم خیلی کتاب شسته‌ رفته‌ای آمده بود. هورنای تسلط خوبی بر روی مطلبی که می‌خواهد بگوید دارد و ایده‌هایش را خیلی خوب و شفاف بیان می‌کند. تلاش می‌کند با ذکر مثال‌های عینی و همین‌طور تکرار مطلب از زوایای مختلف جزئیات ایده‌هایش را بیان کند. تفاوت‌های به ظاهر بی‌اهمیت در تحلیل‌ها و در علت رفتار آدم‌ها را چنان برجسته می‌سازد که خواننده متوجه تفاوت‌های عمیق پنهان در این مسائل می‌شود.

به نظرم خواندن کتاب «عصبیت و رشد آدمی» برای همه کس از ضروریات است. من خودم با خواندن این کتاب نکات فراوانی را در مورد خودم و همینطور در مورد آدم‌های اطرافم یاد گرفته‌ام. مطالبی که دانستن‌شان باعث می‌شود علت واقعی خیلی از مشکلات، عصبیت‌ها، ترس‌ها، ناآرامی‌ها، تضادها، از خودبیگانگی‌ها و … را در وجودمان و در رابطه با انسان‌های دیگر ببینیم و سعی کنیم آن‌ها را رفع کنیم. با این کار هم خودمان احساس آرامش بیشتری خواهیم کرد و هم روابط سالم‌تری با اطرافیان‌مان برقرار خواهیم کرد. البته این کار امکان‌پذیر نیست مگر با تلاش مداوم و مستمر برای خودکاوی و خودنگری.

قائدتا مواجه شدن با کتابی که چشم آدم را بر روی مشکلات شخصیتی‌اش باز می‌کند، خیلی راحت نخواهد بود. با این حال در طول خواندن کتاب زیاد پیش آمد از اینکه می‌دیدم چگونه توصیف مشکلی را که خودم تا حدی و به صورت خیلی مبهم درک کرده بودم به این روشنی و وضوح بیان می‌کند، دچار شور و شعف شوم. البته کم هم نبودند مواردی که مواجهه با مسئله‌ای واقعاً برایم دردناک و افسرده‌کننده بود.

فکر می‌کنم آدم‌ها در برخورد با چنین کتابی سه وضعیت مختلف خواهند داشت. آن دسته‌ای که نرمال هستند و عصبیت چندانی در ساختار شخصیتی خود ندارند طبیعتاً مخاطبان اصلی کتاب نیستند و به راحتی و بدون هیچ دشواری‌ای با مطالب آن برخورد می‌کنند. ولی برای این گروه هم آشنایی با ساختار عصبیت توصیف شده در کتاب، کمکی است برای بهتر درک کردن رفتار بسیاری از آدم‌های اطراف‌شان. در این صورت توانایی آن‌ها برای کمک کردن به آدم‌های دور و برشان خیلی بیشتر خواهد شد. از میان آن‌هایی که در ساختار شخصیت‌شان «عصبیت» دارند، عده‌ای چنان گرفتار آنند و چنان «مقاومت‌های» مختلف در وجود‌شان عمیق است که اصلاً مطالب کتاب را به خودشان نمی‌گیرند. این افراد هنوز آمادگی و قدرت لازم برای مواجه شدن با مشکلات‌شان را ندارند و احتمالاً برای شروع این کار نیاز به کمک روانکاو دارند. شاید هم سلسله وقایعی در طول زندگی باعث ضربه خوردن آن‌ها شود و تازه در این صورت به وجود مشکلاتی در شخصیت خودشان پی ببرند. گروه سوم مانند گروه دوم ساختمان شخصیت‌شان عصبی است ولی با این حال وجود ناکاستی‌ها و مشکلات را در خود احساس کرده‌اند و تا حدی هم با خود کلنجار رفته‌اند تا بلکه راهی برای خلاصی از مخمصه‌ای که در آن گرفتار شده‌اند بیابند. کتاب فوق برای این دسته از آدم‌ها کمک بسیار خوبی است که تا حدی نسبت به مشکلات، مسائل، سختی‌ها و راه‌کارهای پیش روی‌شان شناخت پیدا کنند. این کتاب و همینطور کتاب «خودکاوی» سعی می‌کنند این مطلب را روشن سازند که با تدقیق در علل رفتار و کردار، خودنگری و خودکاوی‌های مستمر و پیگیر، هر فردی امکان اینکه بر مشکلات عصبی‌اش غلبه کند و ساختمان عصبیت شخصیتش را از بین ببرد، دارد.

در ادامه سعی می‌کنم به طور خیلی خلاصه ایده‌ی اصلی کتاب (چرایی شکل‌گیری ساختمان عصبیت) را بیان کنم، هرچند که به علت جزئیات فراوان برای فهم مطالب کتاب باید همه‌ی آن را خواند. (بعضی جاها از خود متن کتاب هم استفاده کرده‌ام).

ایده‌ی اصلی کتاب «عصبیت و رشد آدمی» این است که در وجود هر انسانی مقداری نیروهای حیاتی، انرژی‌ها، امکانات و استعدادهای خاص نهفته است که اگر شرایط مناسب باشد امکان رشد پیدا می‌کنند. ولی معمولاً به علت شرایط نامناسبی که افراد در کودکی تجربه می‌کنند این فرایند رشد طبیعی دچار اختلال می‌گردد. در این صورت یک احساس ناایمنی، اضطراب، تشویش و دلهره دائمی در کودک ایجاد می‌شود که سبب می‌گردد او به جای اینکه وقت و انرژی خود را صرف پرورش و به‌کاربردن نیروها و استعداد‌های طبیعی خود نماید، در یک حالت دفاعی قرار گیرد و آن‌ها را صرف تسکین دادن اضطراب و دلهره و دفع آزار دیگران نماید. هورنای اضطراب و تشویشی که بدین طریق به‌وجود می‌آید را «اضطراب اساسی» می‌نامد.

بنا بر نظر هورنای راه‌هایی که کودک برای در امان ماندن از آزار دیگران به آن متوسل می‌شود به دو عامل بستگی دارد: یکی خلقیات و خصوصیات روحی خود کودک است و دیگری اوضاع و احوال محیط و شرایطی که دیگران برایش به‌وجود می‌آورند. به اختصار این راه‌ها عبارتند از: طریق «مهرطلبی و جلب حمایت و محبت دیگران»، «پرخاشگری و برتری‌طلبی» و «عزلت‌گزینی و دوری‌گزینی از اشخاص».

اگر امکان داشت که کودک فقط به انتخاب یکی از این راه‌ها اکتفا کند دچار ناراحتی و عذاب چندانی نمی‌شد؛ ولی مشکل اینجاست که او با توجه به موقعیت‌های مختلف مجبور است از هر سه روش دفاعی استفاده کند. به دلیل اینکه این تاکتیک‌ها با هم در تضاد هستند ناچار از برخورد آن‌ها کشمکش و تضاد شدیدی در وجود بچه ایجاد می‌شود. برای تخفیف دادن این تضادها، راهی که به نظر کودک می‌رسد این است که دو تا از آن سه طریق دفاعی متضاد را پنهان کند و فرصت تجلی و نمایان شدن به آن‌ها ندهد و حالت سوم را بیشتر برجسته سازد. این اتفاق بخش عمده‌ای از خصوصیات اخلاقی و شخصیت کودک و نوع روابطش با دیگران را در آینده شکل می‌دهد (به اصطلاح تیپ عصبیت او را مشخص می‌کند).

با توجه به مشکلاتی که کودک با آن‌ها مواجه گردیده است ارزش و اعتماد به نفس واقعی در او به خوبی رشد نمی‌کند. به طور خلاصه شرح و نحوه‌ی این عوامل در ادامه ذکر می‌شود. اول اینکه کودکی که مجبور بوده است انرژی‌ها و نیروهای مثبت و سازنده وجود خود را دائماً صرف خنثی کردن آزار دیگران نماید و آن‌ها را در یک حالت دفاعی هدر بدهد، رفته‌رفته نیروی درونی و هسته‌ی وجودیش سست و ضعیف می‌گردد. عامل دیگری که به تضعیف اعتماد به نفس او کمک می‌کند، تضادهایی است که وحدت و یک‌پارچگی وجودش را زایل کرده. به‌خصوص اینکه برجسته و نمایان ساختن یک قسمت از تمایلات و احساسات و سرکوب کردن قسمت‌های دیگر، بخش‌های سرکوب شده را از فعالیت مؤثر و سازنده باز می‌دارد. یک عامل بسیار مهم دیگر که باعث می‌شود «خود اصلی و واقعی» به طور طبیعی رشد نکند، این است که چون مهم‌ترین احتیاج کودک (در شرایطی که توضیح داده شد)، تسکین اضطراب، رفع تضاد و کسب آرامش درونی است، دیگر چندان توجهی به احساسات، تمایلات، علایق و آرزوهای واقعی و اصیل خود ندارد. تنها یک چیز برایش مهم است و به آن می‌اندیشد؛ و آن این است که چگونه خود را از آزار دیگران در امان نگه دارد.

پس می‌بینیم که عوامل متعددی به ضعیف شدن «هسته‌ی وجودی» کودک کمک می‌کنند. حال چنین موجود ضعیفی برای ادامه دادن زندگی چه می‌کند و چه راهی به نظرش می‌رسد؟ در عمل برای فرار از وضعیتش و لاپوشانی ضعف‌های واقعی شخصیتش به تخیل پناه می‌برد. یک «خودِ تصوری» در ذهنش ایجاد می‌کند و آن را جانشین اعتماد به نفس و ارزش‌های واقعی می‌سازد. از آنجا که «خود تصوری» وظایف متعددی از لحاظ شخص عصبی ایفاء می‌کند، وی آن را چیز گران‌بها و پرارزشی تصور می‌کند و می‌کوشد تا آن را حفظ نماید و رفته‌رفته به آن جنبه‌های ایده‌الی هم می‌دهد که در این حالت به آن «خودِ ایده‌آلی» می‌گوییم.

«خود ایده‌آلی» که خود معلول یک سلسله فعل و انفعلات ناسالم و عصبی بوده، از این پس به صورت عامل و علت برای ایجاد انواع مشکلات و ناراحتی‌های عصبی دیگر در می‌آید. شخص به جای اینکه نیرو و انرژی خود را صرف رشد و تعالی «خود واقعی» خود کند، آن را برای رسیدن به توهم «خود ایده‌آلی» به هدر می‌دهد. شاید بتوان گفت مهم‌ترین درام زندگی شخص عصبی از همین‌جا شروع می‌شود که آرزو و تلاش می‌کند تا به «خود ایده‌آلی» واقعیت بخشد و چنان «برجستگی و عظمتی» کسب کند که در شان یک خود ایده‌آلی باشد. این امر مسیر زندگی و هدفش را به کلی تغییر می‌دهد و او را در یک خط منفی و مخرب به حرکت وا‌می‌دارد.

برای اینکه شخص بتواند «خود تصوری» را به واقعیت نزدیک سازد، محتاج و تشنه کسب «عظمت و جلال» می‌شود. اولین حالت و صفتی که خودبه‌خود در وی ایجاد می‌شود این است که مجبور می‌شود خود را در هر زمینه‌ای و از هر لحاظ کامل و بی‌عیب و نقص گرداند. چون «خود ایده‌آلی» کامل و بی‌عیب و نقص است شخص هم باید سعی کند خود را مطابق آن بسازد. دومین صفتی که در شخص ایجاد می‌شود و وسیله‌ای می‌گردد برای کسب عظمت، عطش جاه‌طلبی شدید است. جاه‌طلبی شخص عصبی معمولاً متوجه اموری است که به انسان احساس قدرت یا حیثیت و پرستیژ می‌دهد. سومین صفت و خصلتی که در شخص عصبی ایجاد می‌گردد و از اثرات و لوازم حتمی عظمت‌طلبی است، این است که میل و عطش شدیدی به برتری، پیروزی و غلبه انتقام‌جویانه و کینه‌توزانه نسبت به دیگران پیدا می‌کند. البته خود این اشخاص غالباً از عطش برتری منتقمانه خود بی‌خبرند و آن را با میل واقعی به پیشرفت و رشد عوضی می‌گیرند؛ و منطق‌تراشی هم می‌کنند تا این عطش را موجه قلمداد نمایند.

اگر بخواهیم به طور مختصر اشاره کنیم، فرق میل پیشرفت واقعی و سالم، با تلاش‌های عصبی برای کسب عظمت، این است که در اولی رغبت و اختیار و رضایت وجود دارد، در دومی اجبار و اضطرار. اولی امکانات و محدودیت‌ها را می‌پذیرد، ولی دومی نه. اولی قدم‌به‌قدم پیش می‌رود، دومی فقط آرزو می‌کند که کاش می‌توانست یک‌مرتبه با یک جهش معجزه‌آسا به عظمت و جلال برسد، یا لااقل دیگران او را به این مقام بشناسند. اولی صفات معینی را واقعاً دارد، دومی فقط تظاهر به داشتن آن‌ها می‌کند. اولی با واقعیات سروکار دارد و دومی با تخیل و توهم.

همین تلاش مخرب، منفی و اجباری برای کسب «عظمت و جلال» موهومی است که به عقیده‌ی هورنای مسیر رشد سالم شخص را مختل می‌کند و گرفتاری‌های فراوان برایش ایجاد می‌کند. او در این کتاب سعی می‌کند نشان دهد که چگونه اساسی‌ترین ناراحتی‌ها و مشکلات شخص عصبی از اینجا شروع می‌شود که می‌خواهد غیر از آن چیزی که هست باشد. می‌خواهد خود را به صورت یک الگو و قالب تصوری درآورد که حتی در نظر خودش هم شکل و ماهیت آن به درستی روشن و مشخص نیست؛ و بنای آن هم بر توهم و تخیل بنا نهاده شده است.

کتاب: عصبیت و رشد آدمی

اثر: کارن هورنای

احتمالا یا شاید ناگزیر، در زندگی لحظه‌ای می رسد که دیگر هیچ چیز خوب نیست، دیگر هیچ چیز مطلوب نیست. این بدحالی گاهی دلیل خارجی دارد، مانند طلاق، ورشکستگی، بیماری شدید یا بدبیاری‌های گوناگون. گاهی هم منشأ آن درونی است و از خویشتن برمی‌خیزد که بسیار بدتر است، چرا که بهانه‌ای برای توجیه آن وجود ندارد. همه چیز در خارج خوب است. موفقیت حاصل است اما در درون احساس شکست باقی مانده و انگار سررشته زندگی از اختیار خارج شده است.

این احساس می‌تواند به شکل یک غم بزرگ، خستگی شدید، تحریک پذیری فزاینده یا بی میلی به زندگی تجلی کند. به قول لئونارد کوهنِ شاعر، احساس می‌کنیم با «شکستی لایزال» روبرو هستیم. احساسی که نمی‌توانیم آن را در درون خود نابود کنیم. احساسی که  ما را می دَرد، خراب می‌کند و زندگی‌مان را قطعه قطعه می‌کند.در این هنگام، وسوسه‌ی بزرگ ایفای نقش قربانی و متهم کردن دیگرانی همچون والدین، فرزندان و حتی حاکمیت بروز می‌کند. به خود می‌گوییم قاعدتا کسی نباید به خودی خود خوشحال یا بدحال شود و در این وضعیت غم انگیز دیگران هم نقشی دارند.

اما با نگاه به درون خودمان می‌توانیم این تصویر را وارونه کنیم. بله ما قربانی هستیم اما قربانی خودمان. می‌توانیم ببینیم که این خودمانیم که دیوارهای زندانمان را ساخته‌ایم و تا چه حد به زندگی خود پشت کرده‌ایم و با نادانیِ خود، درباره آنچه هستیم، مواجه شویم.

در واقع احوال ما به طور اتفاقی تغییر نکرده، همانگونه که طلاق، بیماری شدید یا حوادث ناگوار هم اتفاقی رخ نمی‌دهند. کم کم پی خواهیم برد که جریانی درونی که غالبا ناخودآگاه نیز هست، کشتی زندگی ما را غرق کرده است. عوامل خارجی تنها آن را آشکار می‌کنند. یعنی آنچه را در تاریکی وجود ما خفته است، ظاهر می‌کنند.

شاید از رخداد چنین وضعی ناراضی باشیم اما می‌توانیم از آنچه در این پرده دری ناگهانی زاده می‌شود، یعنی آگاهی، به عنوان مرحله نخست تلاش برای غلبه بر مشکلات استفاده کنیم.

کتاب قربانی دیگرانیم و جلاد خویش، با بهانه قراردادن یک اسطوره ی مصری به بررسی روانشناسانه احساسِ قربانی بودن می‌پردازد. این کتاب به طور مستقیم شما را مورد خطاب قرار می‌دهد و بر تاریکخانه وجود شما نور می‌افکند. دیدن آنچه در درون خود دارید و آگاهی از  انگیزه‌های ناخودآگاه تان آسان نخواهد بود. روشن شدن همراه با رنج است. اما روشن شدن آغاز تغییر است.

از کتاب: قربانی دیگرانیم و جلاد خویش

اثر: گی کورنو

آدم‌ها زندگی می‌کنند… انسان‌ها زیبا زندگی می‌کنند!
آدم‌ها می‌شنوند… انسان‌ها گوش می‌دهند!
آدم‌ها می‌بینند… انسان‌ها عاشقانه نگاه می‌کنند!
آدم‌ها در فکر خودشان هستند… انسان‌ها به دیگران هم فکر می‌کنند!
آدم‌ها می‌خواهند شاد باشند… انسان‌ها می‌خواهند شاد کنند!
آدم‌ها،اسم اشرف مخلوقات را دارند… انسان‌ها اعمال اشرف مخلوقات را انجام می‌دهند!
آدم‌ها انتخاب کرده‌اند که آدم بمانند… انسان‌ها تغییر کردن را پذیرفته‌اند، تا انسان شدند!
آدم‌ها می‌توانند انسان شوند… اما انسان‌ها نمی توانند آدم شوند…

جان سنفورد، کتاب “یار پنهان”

خالد حسینی تو رمان “بادباک باز” می نویسه :
در دنیا فقط یک گناه هست و آن دزدی ست !
مرد آهسته در گوش فرزند تازه به بلوغ رسیده اش برای پند چنین نجوا کرد :
پسرم در زندگی هرگز دزدی نکن !
پس متعجب و مبهوت به پدر نگاه کرد،
بدین معنا که او هرگز دست کج نداشته ……
پدر به نگاه متعجب فرزند لبخندی زد و ادامه داد :
در زندگی دروغ نگو، چرا که اگر گفتی، صداقت را دزدیده ای،
خیانت نکن، که اگر کردی، عشق را دزدیده ای،
خشونت نکن، اگر کردی، محبت را دزدیده ای،
ناحق نگو، اگر گفتی، حق را دزدیده ای،
بی حیایی نکن، اگر کردی، شرافت را دزدیده ای،
پس در زندگی فقط دزدی نکن ……

همیشه صبر کردن،
بخشیدن،
ماندن و تحمل کردن به این معنا نیست که همه چیز درست می شود.
لازمه گاهی وقت ها دست از این تظاهر کردن برداری،
باید دست بکشی از بخشیدن کسی که هیچ وقت بخشیدنت را نفهمید،
ﺗﺎ ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﺁﺭﺯﻭﯼ ﺑﺨﺸﺶ ﺗﻮ ﺑﺎﺷﺪ.
وقتی می مانی و می بخشی فکر می کنند رفتن را بلد نیستی.
ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺁﺩﻣﻬﺎ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﺭﺍ ﻣﺘﺬﮐﺮ ﺷﺪ.
آﺩﻣﻬﺎ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻧﻤﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ…
ﯾﮑﺠﺎ ﺩﺭ ﺭﺍ ﺑﺎﺯ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻣﯽ ﺭﻭﻧﺪ !

گریز دلپذیر: آنا گاوالدا

زندگی موهبتی الهی است.
ما زندگی را به دست نیاورده ایم و در حقیقت حتی شایستگی این زندگی را هم نداریم.
ما چنان موجودات ناسپاسی هستیم که حتی یک ” تشکر خشک و خالی ” هم نمی کنیم.
شکرگزار فرصتی که برای رشد یافتن، دیدن، عشق ورزیدن، خندیدن و لذت بردن از نغمه هستی و زیبایی دنیایی که در اختیارمان گذاشته شده نیستیم.
نه تنها شکرگزار نیستیم،
بلکه برعکس پیوسته شکوه و ناسپاسی می کنیم.
اگر به دعاهای که مردم می خوانند گوش کنی، شگفت زده می شوی.
دعاهای مردم سرشار از شکوه و شکایت است.
مردم اصلا شکرگزار نیستند.
بازهم بیشتر می خواهند.
پیوسته می گویند ” کافی نیست، کافی نیست” و در حقیقت، هیچگاه کافی نخواهد بود،
زیرا آدم فقیر بیشتر می خواهد،
آدم ثروتمند بیشتر می خواهد،
امپراتور بیشتر می خواهد،
همه و همه بیشتر می خواهند.
این زیاده خواهی نشانگر آن است که هرچه به تو داده شده کافی نیست.
” من شایسته بیشتر از اینها هستم. تو در حق من انصاف روا نداشته ای! ”
من این ناسپاسی را عین بی دینی می دانم.
بنابراین از نظر من تمام عبادتهایی که در معبدها و مساجد انجام می شوند دینی نیست.
عبادت واقعی همانا شکرگزار بودن است.
یک ” تشکر خشک و خالی “‌ کافیست.

مراقبه های اوشو

هفت کلید طلایی آرامش در ارتباطات:
یک: قضاوت دیگران تاثیری بر زندگی من ندارد.
دو: مردم وظیفه ندارند مرا درک کنند.
سه: من مسول اصلاح یا تربیت کردن دیگران نیستم.
چهار: از کسی در برابر لطفی که به او می کنم توقعی ندارم وگرنه این لطف را در حق او نمی کنم
پنج: کسانی که رفتارناجوانمرادنه با من داشته اند توسط کائنات مجازات خواهند شد هرچند که من هرگز متوجه این نشوم.
شش: دنیا سخاوتمند تر از آن است که موفقیت کسی راه موفقیت مرا تنگ کند.
هفت: ملاک من رفتار شرافتمدانه و انسانی است نه مقابله به مثل.
از کتاب : شفای تن – اثر: لوییز هی

زندگانی یک بار است و بیش از یک بار هم نیست؛

یک بار.

همان یک بار که نسیم صبح را به سینه فرو می دهیم،

همان یک بار که عطش خود را با قدحی آب خنک فرو می نشانیم،

همان یک بار که سیبی را گاز می زنیم و همان یک بار که تن در آب می شوییم؛

یک بار…

یک بار و نه بیشتر.

بعد از آن دیگر تمام عمر را ما دنبال همان چیزها می دویم،

در پی لذت اول…

کلیدر از: محمود دولت آبادی

به یادم آمد بامدادی پیله کرم ابریشمی را بر تنه درختی مشاهده کردم،
درست لحظه ای بود که پروانه می کوشید تا پیله را شکافته و از آن خارج شود …
مدتی درنگ کردم تا مگر پیله باز شود …
انتظارم که به درازا کشید روی آن خم شدم و با نفس گرم خود بر آن دمیدم …
در نهایت سرعت نفس می کشیدم تا پیله گرم شود و پروانه بیرون بیاید . .
ناگاه در برابر چشمانم معجزه ای به وقوع پیوست…
پیله باز شد و پروانه به آهستگی از آن بیرون آمد.
ولی هیچگاه وحشت خود را از اینکه بالهایش چین خورده و چروکیده شده است،
فراموش نمی کنم.
پروانه بینوا با بدن لرزان خود می کوشید تا پرهایش را صاف کند.
بار دیگر کوشیدم تا با نفس گرم خود منظور حشره را بر آورده سازم،
ولی سعی ام بیهوده بود.
اصولا کارم از ابتدا هم غلط بوده .
پروانه می بایست سر فرصت و در موقع معین از محفظه خود بیرون بیاید،
در اینصورت صاف شدن بالهایش در برابر حرارت لطیف آفتاب به تدریج انجام می گرفت،
اما نفس گرم من موجب شد پروانه زود تر از موقع از پیله خارج شود.
ثانیه ای چند نومیدانه کوشید تا خود را به وضع طبیعی در آورد.
ولی همانجا بر کف دستم جان داد.

کتاب “زوربای یونانی” اثرنیکوس کازانتزاکیس – صفحه ۲۰۸

۱- نادیده گرفتن قوانین طبیعت و نقض آنها بزرگ ترین گناه غیر قابل عفوی است که انسانها مرتکب می شوند.
۲- برای رشد و تغییر باید زمانش برسه…نمی تونیم به زور باعث رشد و پیشرفت کسی بشیم.
۳- هر اتفاق ،هرچند خوب، زمانی خیلی خوبه که در موقعش اتفاق بیفته وگر نه می تونه به یک فاجعه تبدیل بشه.

خانه ی تو آنجایی نیست که درآن متولد می شوی .
خانه ی تو آنست که وقتی به عقل می رسی
و می توانی تصمیم بگیری
که چه چیز را دوست داری
و چه چیز را دوست نداری،
خودت برای بقیه ی سال های عمرت انتخاب می کنی.

اوریانا فالاچی | پنه لوپه به جنگ می رود

فکر می کنید گذشته برای این قابل تغییر نیست،
که دیگر گذشته و تمام شده ؟
وای ،
نه لباس گذشته،
از تافته ای هزار رنگ درست شده
و هر بار که به طرفش بر می گردیم،
آن را به رنگ دیگری می بینیم.
گذشته لباسی از تافته های هزار رنگ پوشیده است.

زندگی جای دیگری است / میلان کوندرا

هنگامی که در نقش قربانی گرفتار می شویم،
تصور می کنیم دیگران می خواهند ما را محبوس کنند.
ما تشخیص نمیدهیم فقط افکارمان است که ما را به این طریق محبوس می کند.
تصور می کنیم که دشمن در دنیای بیرون است، پس می جنگیم تا آزاد شویم.
جنگ را به دنیا و هر کس که در آن است بسط می دهیم.
با روابطمان، خدا و خودمان جدال می کنیم.
به این ترتیب تا زمانی که نقش قربانی بودنمان را به دنیا منعکس کنیم،
هر رابطه ای به فلاکت منتهی می شود و یا دست کم رضایت بخش نخواهد بود.
درست لحظه ای که تشخیص دهیم احساس قربانی بودن فقط انعکاس ذهن خود ماست، این حس ناپدید می شود.
ما زمانی از اسارت خود ساخته مان رها می شویم که مسئولیت افکار و اعمالمان را بپذیریم و نقش قربانی بودن را کنار بگذاریم.

قسمتی از کتاب : شفای تن نوشته لوییز هی

شازده کوچولو مودبانه گفت:سلام
شازده کوچولو گفت:بیا با من بازی کن. نمی دانی چقدر دلم گرفته است!
روباه گفت: نمی توانم با تو بازی کنم، آخرهنوز کسی مرا اهلی نکرده است.
شازده کوچولو گفت:من دنبال دوست می گردم. اهلی کردن یعنی چه؟
روباه گفت: “اهلی کردن” چیز بسیار فراموش شده ای است,
یعنی “علاقه ایجاد کردن…”
ولی تو اگر مرا اهلی کنی هر دو به هم نیازمند خواهیم شد.
تو برای من در عالم همتا نخواهی داشت و من برای تو در دنیا یگانه خواهم بود،
و اگر مرا اهلی کنی زندگی من همچون خورشید روشن خواهد شد.
من با صدای پایی آشنا خواهم شد که با صدای پاهای دیگر فرق خواهد داشت.
تو اگر دوست می خواهی مرا اهلی کن.

تمامی درد و رنج های ما هدفی دارند،
آنها به ما آموزش می دهند،
راهنمایی می کنند و خرد لازم برای اهدای هدیه مان به جهان را به ما می بخشند.
بیشتر ما، زخمها و دردهایمان را بهانه می کنیم تا خودمان را تنبیه کنیم و اسیر و حقیر بمانیم.
اما وقتی رنج ها و نا امیدی هایمان بدرستی بررسی شوند و بعنوان ابزار آموزش ما …
به آنها توجه شود در خواهیم یافت که از هیچ راه دیگری ممکن نبود،
اینگونه عمیق،
درک کنیم و رشد و بالندگی را تجربه نماییم.

از کتاب : راز سایه – نوشته : دبی فورد

شکر خدا که من هیچ خدایی را از هیچکس به ارث نبرده ام ! ! !
من آزادم که خدای خود را آنطور که دلم می خواهد مجسم و انتخاب کنم،
خدای من مهربان،
بخشنده،
دلسوز،
چیز فهم،
و اتفاقا خیلی هم شوخ است!

بابا لنگ دراز : جین وبستر

من کشف کردم که چرا یک مرد به خاطر زن ها پول می پردازد:
او می خواهد که شاد باشد.
او هزار فرانک نمی پردازد که فقط یک ارگاسم را تجربه کند.
او می خواهد که شاد باشد.
من هم می خواهم، هر کسی می خواهد اما هیچ کس شاد نیست.
من چه چیزی به دست آورده ام که از دست بدهم، اگر برای یک مدت تصمیم بگیرم که… باشم.
این کلمه ی سختی است که بنویسم یا حتی در موردش فکر کنم… اما بگذار بی پرده باشیم.
من چه چیزی را از دست می دهم اگر تصمیم بگیرم برای یک مدت فاحشه باشم؟
شرف، شان، عزت نفس !
اگرچه، وقتی در موردش فکر می کنم، من هیچ وقت هیچ یک از آنها را نداشته ام.
من به خواسته ی خود به دنیا نیامدم، من هیچ وقت هیچ کسی را نداشتم که دوستم داشته باشد، من همیشه تصمیم اشتباه گرفته ام !
حالا به زندگی اجازه می دهم برای من تصمیم بگیرد.

یازده دقیقه : پائلو کوئیلو

مردی به زیارت می رفت.
جوانمرد به او رسید و پرسید کجا می روی ؟
مرد گفت : به زیارت می روم ، به دیاری.
جوانمرد گفت : چه می خواهی و چه طلب می کنی از زیارت؟
مرد گفت : خدا را طلب می کنم !
جوانمرد گفت : خـــدای دیار خود را چه کرده ای که به دیار دیگر در طلبش می روی ؟
پیامبر ، ما را گفت : علم را به چین اگر باشد ، جستجو کنید اما نگفت برای جستجوی خدا نیز باید به جائی رفت !
جوانمرد می رفت و با خود می گفت : مردم ، خدا را در مسجد می جویند ،ما هر جا که هستیم مسجد است.
مردم ، مبــارکی را در رمضــان می یابند و ما ماههایمـان همه رمضــان است.
مردم ، عیــدشان آدینه است و ما هر روزمان عید و آدینه است …

عرفان نظرآهاری – از کتاب : جوانمرد ، نام دیگر تو

ما تنها با گوشه ای از احساس خود زندگی می کنیم و هرگز با همه احساس خود به چیزی توجه نداریم.
آنگاه که به عظمت کوه می نگرید،
همه احساس شما درحال فعالیت می باشد،
لذا خود را فراموش می کنید.
وقتی به حرکت امواج دریا می نگریم و یا آسمان را با آن قرص ماه می بینیم،
توجه و آگاهی ما کامل است،
چون ما با همه وجود و با حضور باطن به این پدیده ها نظر می اندازیم،
لذا توجه مان، تمام و کمال است.
این توجه یعنی خاموشی و سکوت کامل ذهن…
دیگر فکر ما پرسه زنی نمی کند،
آرام ،
بی فاصله و درسکوت است.
سکوتی که از طریق ذهن مهیا نشده است.
آرامشی ست که ناشی از تلاش فکر بدست نیامده است.
در این سکوت است که همه چیز بی نام و نشان و بی زمان جریان دارد.
این آرامش و سکوت، رهایی ست.

شبکه فکری از :‎ جیدو کریشنا مورتی