هنگامیکه بخواهیم از کسی تعریف ‌کنیم و او را از دیگران ‌متمایز بشماریم، می گوئیم: او آدم حسابی است.

اما براستی “آدم حسابی” کیست؟

۱- آدم حسابی، حرف حسابی می‌زند. اهل مغلطه نیست، اهل پرحرفی و هرزگویی نیست؛ اهل سخنان درهم ریخته و بی هدف هم نیست. برای همین شنوندگانش او را آسان می‌فهمند؛ سخنانش برخاسته از دانش است، نه شهوت کلام یا خودنمایی.

۲- آدم حسابی…اهل تخریب دیگران و تهمت زدن به کسی نیست. او برای‌ حذف‌ رقیب توطئه‌چینی‌ یا زیرآب زنی نمی‌کند.

۳- آدم حسابی، قانونگرا ست. هل دور زدن قانون نیست؛ رشوه نمی دهد و رشوه قبول نمی‌کند؛ اهل پارتی بازی و رابطه سالاری نیست.

۴- آدم حسابی از اقرار به خطاهایش ابایی ندارد وهرگاه متوجه اشتباه‌ شود، در صدد جبران آن یا برگشت از راه‌ رفته برمی‌آید.

۵- آدم حسابی به اقتضای جلسه و محفلی که در آن نشسته است، سخن نمی‌گوید؛ سخن او همواره برخاسته از باورهایش است.

۶- آدم حسابی با برخی‌ افراد و افکار نمی‌تواند کار کند ‌و قبولشان ندارد؛ او خود را مجبور به این کار نمی‌کند.

۷- آدم حسابی در مسائل‌ کوچک صرف وقت نمی‌کند و دربارهٔ مسائل مهم بی‌اعتناء نیست.

۸- آدم حسابی با بالادستی‌هایش تعارف ندارد. اگر اشتباهی از ایشان ببیند می‌گوید و اگر اقناع نشود از همکاری و همراهی با ایشان کناره می‌گیرد.

۹- آدم حسابی، در هر پست و مقامی که مشغول باشد، تمام تلاشش در راستای اجرای‌ مأموریتهای محول، به بهترین شکل است. او برای خوشایند رئیسانش، یا به طمع پست و مقامی بهتر، تصمیم نمی گیرد و کار نمی کند.

۱۰- آدم حسابی اهل باج ‌دادن ‌و معامله‌ کردن در وظایف‌ و اختیاراتش نیست. او از دید همکارانش آدم‌ِ سختی به‌نظرمی‌رسد.

۱۱- آدم ‌حسابی ‌به ‌کسانیکه‌ از او تعریف‌ و ‌تمجید می‌کنند با احتیاط نگاه می کند و به کسانی که او را نقد می کنند،
خوب گوش می کند و در صدد تلافی برنمی آید.

۱۲- آدم‌ حسابی‌ در مقابل کاری‌ که ‌برای ‌دیگران می‌کند، انتظاری از ایشان‌ندارد و در زمانی که کارش به آنها بیفتد، به ایشان یادآوری نمی کند که چه کارهایی برایشان کرده است.

١۳- آدم حسابی در قید و بند دریافت تبریک و تسلیت از دیگران یا برگزاری مراسم بزرگداشت و تکریمش نیست؛ او کیش شخصیت ندارد.

۱۴- آدم حسابی وامدار فرد یا گروهی نمی شود؛ او تلاش‌ می‌کند کاستی‌هایش‌ را با عزت ‌نفس پر کند؛ اما آزادگیش را در گرو نیازهایش نگذارد.

۱۵- آدم حسابی بر اساس باورهای راستینش در گروهی وارد می شود؛ او اهل یافتن همفکرانش است، نه همفکر شدن برای رسیدن به امیالش.

۱۶- آدم حسابی، دارای یک سلسله ارزشهای اخلاقی است که آنها را با اندیشه و پژوهش خود یافته است، نه توصیه و تلقین دیگران.

۱۷- آدم حسابی اهل مدرک گرایی نیست. او نداشتن‌ عنوان دکتر و مهندس ‌را کسر شان نمی‌داند و به دنبال خرید مدرک یا عنوان تقلبی نیست. او یادگیری را یاد گرفته است و اگر مدرکی هم دارد، اساسش دانایی و توانایی بوده است.

١٨- آدم حسابی با گفتارش ‌دیگران را خود خواسته به ‌احترام وا می‌دارد. او آدم ‌خشکی نیست؛ انضباط‌ وچارچوب اخلاقی و شخصیتی مشخصی دارد، اما دیگران از معاشرت با او زده نمی شوند.

۱۹- آدم حسابی به کاری که می کند اعتقاد دارد و کاری نمی کند که به آن باور نداشته باشد.

۲۰- آدم حسابی با واژه “مصلحت” رفتار و گفتارش را توجیه نمی‌کند. مصلحت برایش مانند سوزنی است که او به ‌ندرت به‌ جان خود فرو می‌کند.

باید اقرار کرد که: “آدم حسابی بودن” کار دشواریست! و به ‌ویژه در اوضاع کنونی جامعه ما، “آدم حسابی ماندن” دشوارتر…